ایران وکولوژی اولین تیم فوق تخصصی صدا در ایران :
logo-iranvocology

آسیب های آموزش آواز

فهرست مطلب :

این سوال ممکن است در ذهن هر فردی که به آواز علاقه مند است مطرح شده باشد که چطور می توان خواننده شد؟

برخی فکر میکنند برای خواننده شدن باید استعداد ذاتی داشت و برخی دیگر دریافت آموزش آواز را امری ضروری می دانند و عده ای نیز مافیای آواز و دسترسی به سایر منابع نفوذ را امری تعیین کننده در این مسیر میدانند. هر چند طبق نظر نویسنده هر سه عامل بسته به شرایط در تعیین نتیجه، نقش دارند ولی در مقاله ی حاضر به بررسی نقش آموزش آواز در کسب مهارت های آوازی و یا وقوع آسیب های احتمالی در حنجره می پردازیم.

تعجب کردید؟ مگر آموزش میتواند منجر به وقوع آسیب به صدا و حنجره شود؟ بله ممکن ست.

هر چند نمیتوان نقش آموزش در یادگیری آواز را نادیده گرفت ولی نمیتوان چشم بر آسیب های حاصل از آموزش اشتباه نیز بست.

برای توضیح بیشتر میتوان به تجربیات برخی از خوانندگانی اشاره نمود که برای درمان مشکلات صوتی خود به ایران وکولوژی مراجعه کرده اند. برخی از آنان عنوان میکنند که به خاطر توصیه های اشتباه اساتیدشان قابلیت قبلی صدای شان را از دست داده اند. برخی دیگر تصور میکنند که به دلیل مفاهیم اشتباهی که از برخی مربیان آواز به آنان منتقل شده، سالها در اجرای آواز مسیر طولانی را به اشتباه طی نموده اند. برخی نیز نسبت به اشتباهات خود ناآگاهند و زمانی که تمرینات اشتباهشان تصحیح میشود بسیار تعجب میکنند که چگونه این مسائل ابتدایی آموزشی به اشتباه به آنان منتقل شده و خود نیز در نقش استاد سالیان سال این مفاهیم را ناآگاهانه به هنرجویان خود منتقل نموده اند.

هرچند اینکه هنرجویی استاد آوازش را مسئول تمامی مشکلات آوازی خود بداند، اشتباه است و هر فرد شخصا وظیفه ی مراقبت از صدای خود را بر عهده دارد، ولی در مقاله ی حاضر قصد داریم در جهت روشن سازی  جوانب متفاوت این امر تلاش کنیم.

برای کسب اطلاعات بیشتر و مطالعه مقاله کلاس صداسازی آنلاین [تهدید یا فرصت؟]+ 14 نکته کلیدی کلیک کنید.

آموزش آواز در ایران، اهمیت سولفژ و صداسازی

طبق بررسی های انجام شده، متاسفانه آموزش آواز در ایران به صورت آکادمیک و صحیح اجرا نمیشود. بسیاری افراد نقش سولفژ و تمرینات صداسازی را انکار میکنند و تنها آموزش ردیف و تقلید هنرجو از اجرای آواز استاد را برای آموزش کافی میدانند.

از آنجایی که اجرای آواز در اکثر مواقع با موسیقی در هم تنیده است، و هر خواننده ای برای اجرا نیاز به درک و هماهنگی با موسیقی دارد؛ نمیتوان اهمیت آموزش سولفژ را در خوانندگی انکار نمود.

آشنایی با سولفژ از آن جهت حائز اهمیت است که به شناخت نت های موسیقی، و شناخت گستره ی صوتی فرد کمک میکند . همچنین بسیاری از تمرینات صداسازی نیاز به تقویت گوش موسیقایی دارند که تمرینات سولفژ منجر به تسریع این روند می شود. 

و اما اهمیت صداسازی همچون اهمیت بدنسازی و آمادگی جسمانی برای فوتبال است. اگر فرد مسلط به اجرای نت های متفاوت در جایگاه های صوتی متفاوت نباشد در اجرای آوازهای متفاوت با مشکل مواجه خواهد شد.

همچنین قدرت و سرعت اجرای نت ها مسئله ی دیگری است که با تمرین مکرر کسب میشود.

در آموزش آواز سنتی که افراد در گروه هایی به تمرین تولید آوازها و تصنیف های متعدد میپردازند، از آنجایی که مهارت های پایه ای تر را تمرین نمیکنند، احتمال آسیب وجود دارد. 

با توجه به موارد مطرح شده در بالا، مسئله ی آموزش در ایران، نه تنها روند اصولی سولفژ، صداسازی و بعد آموزش آواز را طی نمیکند، بلکه آموزشی که به تنهایی و به صورت سنتی ارائه میشود نیز در برخی مواقع نادرست و آسیب زاست.

سولفژ و آواز
سولفژ و آواز

اساتید صداسازی و آواز در ایران

بسیاری از افراد صرفا با اتکا به اینکه خود یک دوره ی آموزشی را با کیفیت نامشخص گذرانده و چند اجرا داشته اند، به صورت مستقل در منزل و یا آموزشگاه دیگران، اقدام به آموزش آواز و صداسازی میکنند. برخی دیگر نیز علیرغم اخذ مجوز آموزشگاه از‌ مجاری قانونی‌، اطلاعات بسیار اندکی در مورد نحوه ی صحیح آموزش علمی دارند. البته در این بین نمیتوان از وجود افرادی که در رسالت آموزشی خود صحیح و علمی عمل میکنند، چشم پوشی نمود.

حال که مجوز و گذراندن یک دوره آموزشی نامشخص در گذشته نمیتواند معیار سلامت آموزش را تعیین کند، چگونه میتوان استادی انتخاب نمود که آموزش صداسازی و آواز را به طور سالم و امن ارائه دهد؟ چگونه میتوان از آسیب های حاصل از آموزش آواز جلوگیری نمود؟

اشتباهات در آموزش آواز

برای آگاهی از اثرات آموزش اشتباه آواز بر صدای خوانندگان قبل از هر چیز باید معنی آموزش آواز اشتباه را توضیح داد.

اغلب افرادی که در نتیجه ی آموزش اشتباه دچار مشکلات صوتی شده اند در بیان سابقه ی مشکل صوتی شان اشاره میکنند که گاهی پس از انجام تمرین، صدایشان تغییر میکرد، دچار گرفتگی می شد و یا تولید گفتار پس از تمرین سخت می شد. هرچند این مسئله ممکن است علل متفاوتی داشته باشد که در مقاله ی دیگری به طور کامل توضیح داده خواهد شد. در این مقاله دلایل مرتبط با آموزش مطرح خواهد شد.

زمانی که آموزش منجر به خستگی صوتی یا گرفتگی صوتی میشود، ممکن است تمرین نامناسبی به هنرجو ارائه شده باشد که یا اشتباه انجام شده یا مناسب گستره ی صوتی او نبوده و یا مناسب سطح او نبوده است.

بنابراین استاد آواز باید نسبت به شناخت گستره ی صوتی هنرجویان خود اهتمام بورزد و در صورتی که قابلیت شنیداری این امر را ندارد از نرم افزارهای ضبط و تشخیص نت استفاده نماید.

همچنین قبل از شروع آموزش آواز قابلیت های هنرجویان خود را ارزیابی نموده و تمرینات را بسته به سطح هنرجو انجام دهد.

همچنین ممکن است هنرجو تمرینات را به اشتباه انجام داده باشد که در این صورت استاد آواز موظف است از صحت انجام تمرینات توسط هنرجو مطمئن شود.

پس صرف اینکه استاد آواز یا مربی صداسازی، تمرین تریل را به شما ارائه میکند، حاکی از مهارت او نیست، بلکه تنها زمانی که نحوه ی اجرای سالم و صحیح آن را به شما آموزش میدهد و هدف از انجام آن را برای شما توضیح میدهد، و اشتباهات شما را در انجام تمرین اصلاح میکند، رسالت خود را به درستی انجام داده است.

بنابراین هنرجویان باید دقت داشته باشند که همواره در مورد هدف تمرینات متفاوت و ساز و کار اجرای تمرینات از استاد آواز یا مربی صداسازی سوال کنند.

نکته ی مهم دیگری که باید در مسیر آموزش امن به آن توجه کرد این است که بخش عمده ای از تمرینات آواز یا صداسازی، توسط هنرجو و به تنهایی انجام میشود. در واقع هنرجو بسته به مهارت شنیداری و برداشتی که از اجرای استاد داشته ممکن است تمرینات را با کیفیت متفاوتی انجام دهد، و این امر احتمال خطا و آسیب را افزایش دهد. به همین دلیل استاد آواز یا مریی صداسازی باید در ابتدای هر جلسه، تمرینات جلسه ی قبل را مرور نموده و از هنرجو بخواهد این تمرینات را اجرا کند و در صدد اصلاح و جهت دهی مجدد این تمرینات برآید.

از دیگر مسائل حائز اهمیت در آسیب های حاصل از آموزش اشتباه آواز این است که برخی از آموزش های آواز در ایران به صورت گروهی ارائه میگردد که مزایا و معایب متعددی دارد. برای مثال گاهی مشاهده شده که در برخی جلسات آموزشی گروهی، تمرینات یکسانی به افرادی با سطوح متفاوت ارائه می شود و این امر احتمال آسیب را افزایش میدهد.

بنابراین برای ارائه آموزش آواز به صورت گروهی، بهتر است سطح حرفه ای هنرجویان بررسی شده و افرادی با سطح یکسان در  یک گروه قرار بگیرند.

همچنین از آنجا که توجه ویژه به تک تک افراد و بررسی صحت انجام تمرینات توسط آنها در آموزش گروهی آواز دشوار است، باید جلسات مکمل فردی را نیز برگزار کرد.

در پایان توجه به این امر حائز اهمیت است که وقوع این اشتباهات چه به دلیل برداشت اشتباه هنرجو رخ داده باشد و چه به دلیل عدم مهارت مربی در تشخیص و اصلاح تمرین، ممکن است مکررا منجر به خستگی و گرفتگی صوتی شود.

آسیب حنجره در آواز
آسیب حنجره در آواز

پیشگیری از آسیب های حاصل از آموزش اشتباه آواز

گرفتگی صوتی که مکررا پس از تمرینات آواز رخ میدهد، ممکن است منجر به تشکیل ندول و سایر آسیب های بافتی شود و یا با ایجاد انقباضات بیش از حد منجر به «گرفتگی صوتی ناشی از تنش عضلانی» (MTD) گردد.

پس هرگونه تغییر در صدا پس از انجام تمرینات را به استاد خود گزارش دهید و علت را از او جویا شوید. اساتید آواز باید دقت کنند که گرفتگی صوتی پس از تمرین که بیش از یک هفته ادامه یابد نیاز به بررسی تخصصی دارد.

استاد آواز سالم و امن کیست؟

حال که در مورد یک آموزش امن صحبت کردیم نوبت به معرفی یک استاد امن و سالم میرسد. 

از نظر ایران وکولوژی معیارهای یک استاد آواز امن به شرح زیر است:

استاد آواز باید:

  • صدای گفتاری و آوازی سالمی داشته باشد
  • قادر به اجرای حرفه ای آواز در گستره ی صوتی بسیطی باشد
  • از مرجع معتبری آموزش آواز دریافت کرده باشد
  • قابلیت مناسبی در انتقال اطلاعات و توضیح مطالب داشته باشد
  • سابقه ی اجرا داشته باشد و به مسائل متفاوت و موثر بر اجرا آگاه باشد
  • به طور مداوم در حال بروزرسانی مهارت های اجرایی خود باشد
  • به طور مداوم دانش خود از آموزش را به روز رسانی کند و از تمرینات منسوخ استفاده نکند
  • قادر به تشخیص مشکلات صوتی و تکنیکی هنرجوهایش باشد و برای برطرف نمودن این مشکلات تمرینات مناسب ارائه دهد
  • در ارتباط با تیم تخصصی صدا باشد و از دانش سایر متخصصین بهره بگیرد
  • از اهمیت نقش سولفژ و صداسازی در آموزش آواز آگاه باشد
  • به آموزش آواز تنها به شکل یک امر تجاری نگاه نکند و موارد اخلاقی را در آموزش لحاظ کند
  • از عبارات غیرمنطقی همچون «داد بزن تا صدات رها بشه»، «توی کوه بخون تا صدات باز بشه»، «سیگار بکش تا صدات بم بشه» و «مشروب بخور تا صدا دو رگه بشه» استفاده نمی کند
  • همچنین باید به موارد زیر تا حدودی اشراف داشته باشد:

ساختار حنجره

گستره ی صوتی هنرجوها

انواع آسیب صوتی و تغییرات صوتی پس از اجرا

 مدیریت گرفتگی صوتی

زمان و نحوه ی ارجاع به متخصصین تیم صدا

نکات اولیه ی تغذیه ای

نکات اولیه ی بهداشت صوتی در اجرا و آموزش آواز

نکات آموزشی در دوران بلوغ، بارداری، عادات ماهیانه و یائسگی

در پایان امیدواریم که با در نظر داشتن موارد فوق در آموزش آواز، فضای آموزشی سالمی برای هنرجویان ایرانی فراهم شود تا بتوان با پیشگیری از آسیب های صوتی در جهت ارتقاء سلامت صدای جامعه ی صداپیشگان تلاش نمود.

تیم تحریریه ایران وکولوژی به شما پیشنهاد می کند تا در خصوص این مطالب نیز مطالعه ای داشته باشید!

وکو-وینگ

با انجام تمرینات صوتی با وکو وینگ، می‌توانید فشار هوا را در بالا و پایین تارهای صوتی متعادل کنید و فشار بر تارهای صوتی را کاهش دهید. خوانندگان و سخنرانان از این تکنیک برای کاهش فشار صوتی، حذف شکست‌ها (break) صوتی و ایجاد صدای قدرتمندتر استفاده می‌کنند.

خرید وکو وینگ

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کمک نیاز دارید? چت از طریق واتساپ